E-Sporun Hukuki Alt Yapısı Fırat Gültekin & Partners Avukatlık Bürosu
Maddelerinde belirtilen eser sınıflandırmalarından bir gruba ait olması gerekmektedir. E-sporun konusunu oluşturan bilgisayar oyunları ve içerikleri de bu kapsamda korunacak eser niteliğine sahiptir. Adlı kullanıcısı olarak ……………… ismindeki kişisel hesabıma; yine söz konusu internet sitesinin ……………… adlı ve ……………. Sözleşmeler yapılırken taraflar kural olarak sözleşmenin içeriğini istedikleri gibi belirleyebilirler (İrade serbestîsi). Oyuncu sözleşmelerinde de taraflar birçok hususu sözleşmede düzenlemektedir.
Böylece oyuncuların hareketlerinin hukuki sınırlar içinde kalması, yasadışı işlerden uzak durmaları ve herhangi bir şekilde aldatılmalarının önüne geçmek adına önemli bir adım atılmıştır. Nasıl ki her vatandaşın bir kimlik numarası var, her bilgisayarın bağlı olduğu internetin de kendine ait bir IP adresi bulunmaktadır. İşin teknik boyutundan bahsetmek gerekirse, örneğin mail yolu ile hakarete maruz kalındığı takdirde mailin geldiği gün saat ve dakikayı görüntülü olarak delillendirmek, söz konusu maili saklamak ve mail uzantısına göre harekete geçmek gerekmektedir. Hotmail uzantılı maillerde mail hesabının kullanıcısına ve IP numarasına savcılık kanalıyla ulaşmak mümkündür. Bu kadar geniş seyirci kitlesine sahip bir rekabet ortamında bahis oynanması kaçınılmazdır. Bu sitelerin onda dokuzunun yasadışı olması, Bahsegel oynanması hukuki bir altyapıya sahip olmadıkça büyük bir tehlike arz etmeye devam edecektir. Özellikle 18 yaşından küçük bireylerin ilgisini çeken bu sektörde küçük bireylerin dolandırılması ihtimaline karşın önlemler alınmalıdır.
Aksi halde emniyet birimlerinden savcılığa soruşturmanın başlaması adına birtakım prosedürleri içeren müzekkereler yazılacak, tebliğ edilecek ve dolayısıyla tahkikat sürecine geçilmesi daha uzun bir zaman alacaktır. Bilişim suçlarında suç niteliğindeki fiillere yönelik delillerin karartılmaya fırsat verilmeksizin toplanması ve belgelendirilmesi gerekmektedir. Sonuç olarak suç unsuru bir veri olabilir ve bu verinin kolayca değiştirilip, silinebilmesi mümkündür. Söz konusu suç şikayete bağlı bir suç ise şikayet süreci gündeme gelecektir. Şikayet için Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusu yapılmalı ya da Emniyet birimlerinin konuyla alakalı olarak bilişim suçları bürolarına başvurulmalıdır.
- Maddelerinde belirtilen eser sınıflandırmalarından bir gruba ait olması gerekmektedir.
- Söz konusu suç şikayete bağlı bir suç ise şikayet süreci gündeme gelecektir.
Bunun haricinde öngörülen bazı suçlar için doğrudan Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na da bildirimde bulunulabilir. Örneğin çocuk pornografisi içeren, uyuşturucu maddeye özendiren veya bu maddeyi pazarlayan siteler hakkında ek olarak direkt Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’na ait adresinden bildirimde bulunulabilir. Bu adım oyuncuların vize alırken zorlanmamalarını sağlayacak önemli bir adımdır. Bu durumda oyuncuların ve takımların haklarını korumak için sözleşmelerin bir sınırının çizilmesi gerekmektedir. Ayrıca uyuşmazlıklar söz konusu olduğu zaman çözüm mercii açısından da bir öngörülebilirlik sağlanmalıdır. Talimatın yedinci maddesine göre bir takım en fazla iki yabancı oyuncu bulundurabilir. Çünkü bu oyunlarda takımlar ikiden fazla yabancı oyuncuyu kadrolarında bulundurabiliyorlar.
E-spor oyuncularının sözleşmelerine daha özel bir nitelik kazandırılmalı ve haklarının korunması için yargı mercileri oluşturulmalıdır. Uygulamada uyuşmazlıklar genelde oyunun sahibi ve ligin organizatörü olan şirketlerin bünyelerinde çözümlenmektedir, bazı adi alacaklarla ilgili uyuşmazlıklar da asliye hukuk mahkemelerinde görülmektedir. Şirketler, yapımcıları oldukları oyunları, oyunun içeriği, karakterleri ve oynanışı gibi şeyler üzerinde fikri mülkiyet hakkına sahiptir. Dolayısıyla kullanıcılar bu hakları ihlal etmemek için oldukça dikkatli olmalıdır, hak sahiplerinin de bilinçli bir şekilde marka, patent, telif haklarını korumaları gerekmektedir. Ülkemizde 2018 nisan ayında Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın oluruyla bakanlık bünyesinde Türkiye E-spor Federasyonu kuruldu ve federasyonun ilk başkanı olarak Alper Afşin Özdemir seçildi. Federasyonun kurulmasını takip eden zaman diliminde insanların kafasındaki en büyük soru işaretlerinden birisi, E-spor alanında ne gibi düzenlemeler yapılacağı idi. E-spor ile ilgili tartışma konusu olabilecek, düzenleme yapılması gerekebilecek belli hususları belirtip E-Sporun Hukuki Alt Yapısı ile ilgili kısa bir inceleme yapmakta fayda olduğu kanaatindeyim.
Umarım bu sektör en kısa zamanda daha öngörülebilir bir çalışma ortamına ve aydınlık bir geleceğe doğru yol alır. Bu maddeye göre E-spor ‘’elektronik bir cihaz vasıtasıyla çevrimiçi veya çevrimdışı ortamda gerek bireysel gerekse takım halinde katılım gösterilen her türlü aktivite’’ olarak nitelendirilmiştir.
Deliller nedeniyle kullanıcı olduğu bakımından makul şüphe duymaktayız. Söz konusu tespit edilen IP bir meskene ait ise genelde kişiye de ulaşılır. Ancak okul, kütüphane, kafe vb çok sayıda kişinin aynı internet hattını kullandığı yerlerde belirli bir kişiye doğrudan ulaşmak kimi zaman mümkün olmaz. Bir IP numarası dönüşümlü olarak yüzlerce kullanıcı tarafından kullanılmış olabilir ve belirli bir gün ve saat aralığı verilmez ise doğru sonuca ulaşmakta zorluk çıkabilmektedir. İlgili servis sağlayıcıdan, ilgili tarih ve saatte (ülkeler arası saat farkı da göz önüne alınmakla beraber) ilgili IP’nin kime tahsis edildiği öğrenilir. Dolayısıyla nereden bağlantı yapıldığı ve bağlantı yapan abonenin bilgilerine ulaşılabilir. Bu nedenle sürecin mümkün olabildiğince seri bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Söz konusu vakalarda Cumhuriyet Savcılığı delil toplamada ve soruşturma sürecinde yetkili makam olduğundan dolayı direkt olarak savcılıklara suç duyurusunda bulunmak mağdur şahsın yararına olacaktır.
Şimdilik tartışılmakta olan bu durum ilerde revize edilebilir ve daha sağlıklı bir düzenleme yapılabilir. Ülkede E-spor yıllardır büyük bir ilgi görmekte ve ciddi bir ekosistem oluşturmaktadır. Profesyonel oyunculara ‘’celebrity’’ gibi davranılan bu ülkede e-spor ile ilgili çalışmalar 20.yy sonlarında başlamıştır. Oldukça popüler bir oyun olan Starcraft özelinde, onu temsilen kurulmuş olan ‘’Korean E-sports Association’’ (KeSPA) Kore’de E-spor sektörünü düzenleyen önemli bir kurumdur. Yarı resmi olarak nitelendirilebilecek olan bu kurum Kore Kültür, Spor ve Turizm Bakanlığı’nın oluru ile kurulmuştur. 2- Şüphelinin bahsedilen hesap üzerinde belirttiği cep telefonu numarası ve e-mail adresi ….dur.